Κυριακή 14 Αυγούστου 2011

Νικηφόρος Βρεττάκος: 100 χρόνια από τη γέννησή του

Το 2012 ανακηρύχτηκε «Έτος Νικηφόρου Βρεττάκου» από το Υπουργείο Παιδείας της Ελλάδας. Και το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου ανέλαβε να σχεδιάσει την υλοποίηση του προγράμματος. Όπως γίνεται συνήθως, το Ε.ΚΕ.ΒΙ. αναμένεται να προγραμματίσει, έστω και εν μέσω κρίσης, πολλές δραστηριότητες και εκδηλώσεις για τον σημαντικό αυτόν ποιητή που αγαπούσε και πονούσε την Κύπρο.
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος είναι ο ποιητής της αγάπης, της ειρήνης και της δικαιοσύνης. Είναι χαρακτηριστικό το ποίημα του Κύπρος: «Τριγυρνώ εξήντα χρόνια μες στην Κύπρο του κόσμου,/η Κύπρος παντού, αλλά Κύπρος εσύ,/παραφόρτωσες την καρδιά μου με ερείπια και με άταχτα/ριγμένους νεκρούς, πεσμένους ανάσκελα ή μπρούμυτα/ κάτω απ’ το φως/[…]/Θεέ μου, δεν είναι/δεν είναι για όπλα ο τόπος αυτός, […]/εδώ όπου νικάς κατά/βαρβάρων δωρούμενος χάραξες έντονα/σημεία ειρήνης και σημεία φωτός και της κέντησες/το χώμα με λεμονιές, την έκαμες όμορφη/όπως είναι η ψυχή του ποιητή, όταν εμπνέεται./Φωτιά! Δικαιοσύνη, φωτιά κατά τόπους, φωτιά!/Μες στην Κύπρο του κόσμου, η Κύπρος αμύνεται». Στο ποίημα συναντούμε τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Βρεττάκου: αγάπη, πίστη στην ειρήνη και τη δικαιοσύνη, θρησκευτικό συναίσθημα. Εδώ το τοπικό ανάγεται στο οικουμενικό, η Κύπρος είναι ο τόπος όπου δοκιμάζεται η ανθρωπότητα.
Στις 19 Οκτωβρίου 1990 η Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου είχε διοργανώσει ειδική εκδήλωση προς τιμήν του. Τον τίμησε επίσης το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου. Το περιοδικό «Πνευματική Κύπρος» την ίδια χρονιά είχε δημοσιεύσει αφιέρωμα για τον ποιητή. Ο Βρεττάκος, ήδη πολύ νωρίς, το 1947, ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία της Κύπρου, δημοσιεύοντας κριτική παρουσίαση για τους Βαμβακάδες στα «Ελεύθερα Γράμματα» και αργότερα, το 1951 στο «Δημοκρατικό Τύπο» για τα Διηγήματα από τη Μέση Ανατολή του Γιώργου Φιλίππου Πιερίδη. Το 1962, όταν είχε μείνει άνεργος, ο Λουκής Ακρίτας, μεσολάβησε και προσελήφθη το 1964 ως ιματιοφύλακας στο Εθνικό Θέατρο. Για τον Νικηφόρο Βρεττάκο δεν ήταν ντροπή η χειρωνακτική εργασία. Είχε δουλέψει στο παρελθόν ως οικοδόμος, μανάβης, εργάτης σε βαφεία και μεταξουργεία. Άλλωστε, ο ίδιος θεωρούσε ότι ακόμα και τη στιγμή της ποιητής δημιουργίας και γραφής εξακολουθούσε να είναι εργάτης.
Μπορεί να είχε στρατευτεί με την αριστερά, αλλά παρέμεινε ένας ελεύθερος πνευματικός άνθρωπος, διωγμένος και από τις δύο παρατάξεις. Όταν εξέδωσε το έργο του Όταν δυο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη του κόσμου, διαγράφτηκε από το Κ.Κ.Ε. και απομακρύνθηκε από το περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα» του οποίου ήταν διευθυντής. Ήταν ο ποιητής του Ταΰγετου, τον οποίο ύμνησε στα ποιήματά του. Εκεί γεννήθηκε, μεγάλωσε και τελικά πέθανε όπως θα ήθελε, στη σκιά του, στο πατρικό του κτήμα στην Πλουμίτσα το 1991. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία, ήταν μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και προτάθηκε τέσσερις φορές για το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας.
Το 2012, λοιπόν, είναι αφιερωμένο στον Νικηφόρο Βρεττάκο. Φέτος, το 2011 είναι αφιερωμένο στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη. Πραγματοποιήθηκαν και προγραμματίστηκαν πολλές εκδηλώσεις. Κάτι ανάλογο, φανταζόμαστε, θα γίνει και για τον Βρεττάκο. Αλλά το δικό μας Υπουργείο Παιδείας, ως είθισται, μάλλον, θα λάμψει διά της απουσίας του. Το έτος Βρεττάκου θα περάσει απαρατήρητο. Το πιο απαράδεκτο είναι που ούτε ένα ποίημά του δεν περιλαμβάνεται στα λογοτεχνικά κείμενα της Μέσης Εκπαίδευσης. Αυτή είναι η ανταμοιβή σε έναν ποιητή που αγάπησε την Κύπρο. Ντροπή!


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου